Page 75 - Sehrimiz_Yalova
P. 75
KURTULUŞ SAVAŞI’NDA YALOVA
30 Ekim 1918’de Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasından sonra, Anadolu yer yer
işgal edilmiştir. Yalova bir süre bu işgalin dışında kalmıştır. Ancak 10 Ağustos 1920’de Sevr An-
laşması imzalanmış ve Anadolu’nun işgali ile birlikte, Yalova’nın düşman tarafından ele geçirilmesi
de hızlanmıştır.
Ağustos ayının sonlarında, Yalova ve civarında Yunan işgali başlamıştır. Bu, aynı zamanda
civarda bulunan Rum ve Ermeniler ile Müslüman Türklerin aralarının açılmasının da başlangıcı
olmuştur. Bir yandan Yunan Silahlı Kuvvetleri’nin işgali, diğer yandan kurduğu çetelerle Rum hal-
kının olaylara karışması, bölgeyi bir anda ateş çemberine döndürmüştür. Çeşitli çetelerin amansız
saldırılarına karşı önce canlarını, sonra köylerini korumak için bir araya gelen Yalovalılar da küçük
müfrezeler oluşturmuştur.
Özellikle İkinci İnönü Muharebesi’nden sonra, Rum çeteleri ve Yunan işgal güçlerinin gerçek-
leştirdikleri katliamlar giderek artmıştır.
Türk ordusu, Temmuz 1921’de Eskişehir-Kütahya Muharebelerinde yenilerek Sakarya Neh-
ri’nin doğusuna çekilmiştir. Yunanlılar, ordumuzun içinde bulunduğu bu durumdan yararlanarak
gücümüzü zayıflatmak ve asıl amaçlarına ulaşmak için Marmara Denizi’nin güney kıyıları ve
Yalova’da bulunan kuvvetlerini azaltarak önce Bursa bölgesine çekilmişler, buradan da doğuya
kaymışlardır. Böylece bölgede Yunan hâkimiyeti kaybolmuştur.
Yalova dağlarında bulunan müfrezeler, oluşan yeni durumdan yararlanarak boşalan yerleri te-
ker teker ele geçirmeye başlamıştır.
4 Temmuz 1921’de bir milli müfreze Karamürsel’e, 19 Temmuz 1921’de de Müstakil (Bağım-
sız) Yalova Bölüğü’nden bazı gruplar ilimize girmiştir. Böylece Yunan askerleri bir daha Yalova’ya
girememiş, Sakarya Meydan Savaşı’ nda uğradıkları yenilgiden sonra da geri çekilerek uygun bir
hatta savunmaya geçmiştir.
26 Ağustos 1922’de başlayan ‘’Büyük Taarruz’’ karşısında büyük bir bozguna uğrayan Yunan
askerleri, İzmir’e doğru kaçmıştır. Sonuçta, 18 Eylül 1922’de, kalan son Yunan askerleri de Ana-
dolu’dan çekilmiştir.
Yalova’nın Yunan işgalinden kurtarılmasında katkıları bulunan Yalova Müstakil Bölüğü, Burha-
niye Müfrezesi, Üsteğmen Abdulkadir Efendi, Rasim Koçal, Yalova Kaymakamı Demir Hulusi Bey
gibi önemli isimler karşımıza çıkmaktadır.
73